nieuws
Een slimme bril om freezing te verminderen
De Universiteit Twente onderzoekt of mensen met parkinson met behulp van slimme brillen die patronen, zoals strepen of balken, laten zien op de vloer makkelijker gaan bewegen. Dit soort patronen worden ook wel visuele cues genoemd. Sabine Janssen, arts-onderzoeker aan de Universiteit Twente, vertelt hieronder meer.
Wat is freezing?
Een deel van de mensen met de ziekte van Parkinson heeft last van het bevriezen van lopen, dit wordt ook wel freezing genoemd. Freezing wordt omschreven als het gevoel ‘alsof de voeten plotseling zijn vastgeplakt aan de vloer’. Dit kan ervoor zorgen dat je minder goed kan bewegen en het risico om te vallen verhogen.
Waarom is dit project zo belangrijk?
‘Cues’ kunnen freezing verminderen. Auditieve cues zijn ritmes die je hoort, zoals het tikken van een metronoom. Visuele cues zijn patronen die je ziet, zoals strepen of balken op de vloer. Ondanks dat cues het lopen kunnen verbeteren, worden ze in praktijk weinig gebruikt. Dit lijkt met name te komen door praktische bezwaren. Zo kan het voortdurend horen van een metronoom irritant zijn. En het huis vol leggen met balkjes op de vloer is niet altijd mogelijk. Misschien kan nieuwe technologie hier een oplossing bieden.
Waar moet een goed hulpmiddel met cues aan voldoen?
Een goed hulpmiddel geeft een cue op het moment dat er sprake is van freezing. Het zou mooi zijn als het hulpmiddel zelf doorheeft wanneer dit het geval is. Hiernaast moet een hulpmiddel draagbaar zijn, veilig en makkelijk om te gebruiken.
Wat is het doel van dit project?
Onze onderzoeksgroep aan de Universiteit Twente in Enschede werkt aan de ontwikkeling van een technisch hulpmiddel dat cues geeft om freezing te verminderen. Uiteindelijk willen we toe naar een hulpmiddel dat aan alle hierboven genoemde eisen voldoet. Maar dat kan niet in één keer. Daarom voeren we verschillende kleinere onderzoeken uit die uiteindelijk naar dit hulpmiddel leiden.
Wat is er al gedaan?
In twee eerdere studies werd gebruik gemaakt van slimme brillen die visuele cues gaven over de normale werkelijkheid heen. Helaas konden deze slimme brillen freezing niet verminderen. Mogelijk kwam dit door technische beperkingen van de gebruikte brillen. Ook waren deze studies gericht op rechtuit lopen, terwijl freezing juist vaak plaatsvindt tijdens het draaien. Met de kennis die is opgedaan in deze studies zijn vervolgonderzoeken opgezet.
Welke projecten lopen er nu?
We zijn op dit moment met drie projecten bezig:
- Met het project ‘Minder freezing met slimme bril’ onderzoeken we of een nieuw type slimme bril, genaamd de Hololens, freezing tijdens draaien kan verminderen. Er zijn voldoende deelnemers gevonden! Ongeveer de helft van hen is al langsgeweest voor het onderzoek.
- In een ander project wordt virtual reality toegepast om te kijken hoe cues werken in de hersenen. De metingen voor dit project zijn klaar en de gegevens worden nu onderzocht.
- Ook zijn we bezig om een computer te ‘trainen’ om freezing te ontdekken met bewegingssensoren. Als dit lukt, kan een hulpmiddel automatisch in actie komen als er sprake is van freezing.
Een afbeelding van de Hololens
Wie voeren deze projecten uit?
Al deze projecten worden uitgevoerd door de afdeling ‘Biomedische Signalen en Systemen’ van de Universiteit Twente. De betrokken onderzoekers zijn Prof. Richard van Wezel (hoofdonderzoeker), Dr. Ir. Ciska Heida (universitair hoofddocent), Sabine Janssen (promovenda), Janne Heijs (promovenda) en verschillende studenten vanuit de Universiteit Twente en de Radboud Universiteit in Nijmegen. We werken ook samen met andere onderzoekers, waaronder Prof. Bas Bloem (Radboudumc), Prof. Eus van Someren (Nederlands Herseninstituut) en Dr. Jorik Nonnekes (Radboudumc).
Heb je vragen of opmerkingen over deze projecten? Stuur gerust een e-mail naar s.janssen-2@utwente.nl.