Parkinson In Toom in volle gang

Welke hersengebieden spelen een rol bij parkinson?
De Parkinson In Toom studie onderzoekt hoe het komt dat de symptomen van de ziekte van Parkinson steeds erger worden. Bij de ziekte van Parkinson speelt een tekort aan de hersenstof dopamine een belangrijke rol. Maar het is niet zo dat een groot dopaminetekort ook altijd leidt tot meer klachten. Mensen met veel dopaminetekort ervaren soms milde klachten, terwijl mensen met minder dopaminetekort juist meer klachten ervaren. Het idee is daarom dat hersengebieden die niet direct afhankelijk zijn van dopamine waarschijnlijk ook een belangrijke rol spelen. Als dit inderdaad zo blijkt te zijn, kunnen we de behandeling van parkinson misschien richten op deze hersengebieden.

Hersenscans met en zonder medicatie
Door middel van hersenscans en verschillende (neurologische) testen probeert de Parkinson In Toom studie te achterhalen welke hersengebieden een rol spelen in de langzame verslechtering. Mensen met parkinson die meedoen aan de Parkinson Op Maat-studie komen hiervoor één keer extra naar het Donders Instituut zonder dat zij hun parkinsonmedicatie ingenomen hebben. Hiernaast gebruiken de onderzoekers de hersenscans die standaard voor de Parkinson Op Maat-studie gemaakt worden mét medicatie. Deze vinden twee keer plaats: aan het begin van de studie en na twee jaar. De onderzoekers kijken naar veranderingen over tijd (met behulp van de standaard Parkinson Op Maat hersenscans mét medicatie) en naar het effect van medicatie (met behulp van de extra hersenscan voor Parkinson In Toom zonder medicatie).

Om te kunnen vaststellen welke veranderingen specifiek voor de hersenen van mensen met parkinson zijn, doen er ook 60 mensen zonder parkinson mee aan Parkinson In Toom. Ook zij komen na twee jaar terug. Veel van deze mensen hebben een naaste met de ziekte van Parkinson.

Onderzoek in volle gang
Alle 60 deelnemers zonder parkinson hebben in het afgelopen half jaar de hersenscans en testen gehad. Daarnaast is de helft van de mensen met parkinson gestart met het onderzoek. De andere helft volgt in oktober en november van dit jaar. De deelnemers zijn allemaal erg gemotiveerd om mee te doen en de onderzoekers willen iedereen heel erg bedanken voor hun inzet!

Alle deelnemers voeren een taak uit tijdens de hersenscan. Uit de eerste resultaten blijkt dat mensen met parkinson langzamer reageren dan mensen zonder parkinson en dat dit samenhangt met verminderde activiteit in het hersengebied genaamd ‘het putamen’ (zie de afbeelding hieronder). De belangrijkste functie van het putamen is het reguleren van bewegingen. Hiernaast heeft het putamen invloed op verschillende vormen van leren. De onderzoekers kunnen hier nu verder nog geen conclusies aan verbinden. Over twee jaar hebben ze alle gegevens verzameld. Zij hopen dan nieuwe mogelijkheden voor de behandeling van de ziekte van Parkinson te ontdekken.

Verschil in hersenactiviteit in het putamen tussen mensen met parkinson (boven) en mensen zonder parkinson (onder). Te zien is dat er bij mensen met parkinson sprake is van een verminderde hersenactiviteit in dit hersengebied.