Resultaten Trillen bij Parkinson beschikbaar

De resultaten van het onderzoek ‘De oorzaak van trillen bij parkinson’ zijn klaar. In dit onderzoek wilden wetenschappers van het Donders Instituut meer te weten komen over de oorzaak van trillen bij parkinson. Waarom hebben sommige mensen met parkinson hier wel last van, en anderen niet? En wat is de invloed van stress op trillen?

In dit nieuwsbericht legt onderzoeker Rick Helmich precies uit wat het onderzoek inhoudt.

Bij dit onderzoek werd de rol van het noradrenaline systeem bij het trillen (tremor) bij mensen met parkinson onderzocth. Noradrenaline is een stofje dat vrijkomt bij een stressreactie van het lichaam. Tremor bij parkinson wordt aangestuurd in de basale ganglia in de hersenen, en daarna kan het zogenaamde cerebello-thalamo-corticale circuit de tremorsterkte beïnvloeden. Uit eerder onderzoek bleek dat ook het noradrenaline systeem tremor kan beïnvloeden. Het was nog niet duidelijk hoe dat precies gebeurde.

Dit zou kunnen verklaren waarom de tremor toeneemt onder stressvolle omstandigheden. Bij deelnemers met een duidelijke tremor hebben de onderzoekers op één van de onderzoeksdagen de activiteit van het stresssysteem verlaagd met het medicijn propranolol. Dit medicijn verlaagt de afgifte van het stresshormoon noradrenaline, en remt dus het stresssysteem. Op de andere onderzoeksdag kregen zij een nepmedicijn, zodat zowel deelnemers als de onderzoekers niet bevooroordeeld waren.

Op beide onderzoeksdagen werden de deelnemers gevraagd afwisselend stressvolle rekensommen te maken en dan weer niks te doen, en keken de onderzoekers wat de invloed was van de rekensommen en de propranolol op de rust tremor. Ondertussen keken ze naar de hersenactiviteit tijdens het trillen met functionele MRI, en naar de hoeveelheid tremor, door een metertje op de hand te plaatsen.

Resultaten
Ze zagen duidelijk dat als ze mensen een stressvolle rekentaak lieten doen, het trillen direct toenam, en dat het afnam als zij niks deden. Propranolol zorgde juist voor een afname van het trillen. Dit gebeurde zowel tijdens het rekenen als tijdens de rustblokken. Op de MRI scans zagen ze dat propranolol de hersenactiviteit remde in één van de drie gebieden van het tremor circuit in de hersenen, namelijk de motore schors.

Naast de rusttremor komt bij veel mensen met Parkinson houdingstremor (tijdens het aanhouden van een bepaalde positie) en kinetische tremor (tijdens doelgerichte bewegingen) voor. Propranolol onderdrukte ook de houdingstremor, maar had geen effect op de kinetische tremor. De bevindingen van dit onderzoek laten zien dat het noradrenaline systeem een belangrijke rol heeft in het trillen bij parkinson, en biedt daarmee mogelijk nieuwe behandelopties.

Meer lezen?
Je kunt de hele wetenschappelijke publicatie hier lezen in het Engels. Het artikel is nog niet officieel in een tijdschrift gepubliceerd.